Blog

Zespół jelita drażliwego-nawracające bóle brzucha

Zespół jelita drażliwego (irritated bowel syndrom) jest przewlekłą chorobą jelita cienkiego oraz grubego z brakiem jednoznacznej przyczyny organicznej.

Szacuje się, że ta choroba dotyka aż 11% populacji, dwukrotnie częściej kobiet niż mężczyzn. Jest wiodącą przyczyną przewlekłego oraz nawracającego bólu brzucha, który jest podstawowym objawem zespołu jelita drażliwego. Do innych objawów występujących w IBS zalicza się: biegunkę lub zaparcia, wzdęcia, nudności, wymioty, zgagę i częstomocz. Bóle brzucha w przebiegu tej choroby potrafią być wyjątkowo uporczywe. Zwykle są one ostre i kurczowe, jednak nie budzą pacjenta w nocy, bóli nocnych doświadczają osoby mające bezsenność. Bóle brzucha oraz biegunki występują najczęściej w stresie psychicznym, po posiłku oraz w godzinach porannych. Mogą występować również zaparcia lub okresy naprzemiennie biegunek i zaparć.

IBS może przyjmować cztery postaci kliniczne:

• z biegunką
• z zaparciem
• mieszaną
• nieokreśloną.

Różnią się one występującymi objawami oraz obrazem przebiegu choroby.

Etiologia

Jednoznaczna przyczyna tego zespołu nie jest znana, a w podstawowym badaniu lekarskim nie wykazuje się istotnych odchyleń od normy. Podstawowymi przyczynami rozwoju IBS są:

• zaburzenia regulacji funkcji jelit przez mózg (wzmożone reagowanie na stres)
• wzmożenie czucia pochodzącego z jelit
• zaburzenia czynności motorycznej, wydzielniczej oraz mikroflory jelit.

Występowanie tego zespołu pozostaje w ścisłym związku z problemami natury psychicznej. Nawet u 90% chorych występują również niepokój, depresja oraz zaburzenia osobowości.

Diagnostyka i leczenie

Ze względu na brak charakterystycznych cech organicznych zespołu jelita drażliwego, bardzo istotna jest diagnostyka różnicowa. Przed postawieniem diagnozy należy wykluczyć organiczne przyczyny dolegliwości. Objawy mogące wskazywać choroby natury organicznej to: gorączka, szybka utrata masy ciała czy krew w stolcu. Jeżeli podejrzewasz u siebie IBS i występują u ciebie powyższe objawy, pamiętaj, żeby poinformować o tym lekarza, gdyż mogą okazać się istotne. Dalsza diagnostyka różnicowa może uwzględniać badania morfologii krwi, oznaczenie takich parametrów jak CRP, laktoferyna lub kalprotektyna (mogących sugerować stan zapalny), badania tarczycy (w przypadku podejrzenia jej nadczynności) oraz test tolerancji laktozy.

Leczenie uwzględnia również dostosowanie odpowiedniej diety. Należy unikać pokarmów wzdymających i ciężkostrawnych takich jak brukselka, kapusta czy fasola. Istotne jest również unikanie picia alkoholu oraz kawy. W leczeniu IBS pomaga błonnik rozpuszczalny, który znajdziemy w świeżych warzywach i owocach, płatkach owsianych, orzechach i nasionach. Należy jednak uważać na błonnik nierozpuszczalny, gdyż on może nasilić wzdęcia i ból. Błonnik nierozpuszczalny występuje w produktach pełnoziarnistych, skórce owoców czy warzyw. Dobór odpowiedniej diety, dostosowanej do indywidualnych potrzeb leży w kompetencjach dietetyka.

Pacjenci z IBS powinni otrzymać wsparcie psychologiczne, skuteczna w tym celu okazuje się terapia poznawczo-behawioralna, która ma udowodnione działanie kliniczne. Sprawdzą się również hipnoterapia oraz techniki relaksacyjne.

Leczenie farmakologiczne odgrywa rolę wspomagającą w łagodzeniu objawów i pomaga pacjentowi prawidłowo funkcjonować. Nie jest to jednak podstawa leczenia. Skuteczne w łagodzeniu objawów choroby są trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, leki działające rozkurczowo na jelita np. drotaweryna czy olejek z mięty pieprzowej. Do każdej postaci IBS powinno się dobrać odpowiednie leczenie, gdyż różnią się one specyfiką objawów.

Podsumowując, zespół jelita drażliwego jest chorobą o stosunkowo łagodnym przebiegu i nie prowadzi do poważnego wyniszczenia organizmu. Nawracające bóle i problemy z wypróżnianiem są jednak bardzo uporczywe i pogarszają jakość życia chorego, dlatego zachęcamy do odpowiedniego leczenia.

Jeżeli jesteś osobą, której doskwierają podobne dolegliwości w You Clinic uzyskasz odpowiednie wsparcie ze strony lekarza rodzinnego oraz dietetyka którzy odpowiedzą na wszystkie Twoje pytania oraz kompleksowo zadbają o Twoją dietę oraz o Twoje zdrowie.